Duiken naar grote diepte

Het heeft zelfs het NOS journaal gehaald: James Cameron is naar de bodem van de Marianentrog in de Stille Oceaan afgezakt. Super tof natuurlijk, vooral omdat hij er waarschijnlijk levende wezens heeft gefilmd. Wat wel een beetje jammer is, is dat in de nieuwsberichten niets over de geologie van de Marianentrog te lezen is. Die is namelijk net zo boeiend (zo niet boeiender ;)  ).


Link naar het filmpje (in het Engels)
Link naar het filmpje van de NOS (in het Nederlands)

Screenshot uit het Engelstalige filmpje.

De Marianentrog wordt in de media als een diep dal gepresenteerd, een beetje zoals de Grand Canyon in de Verenigde Staten. Vooral de diepte, hoe hoog de druk daar is en hoe vaak de Mt. Everest of een bepaalde wolkenkrabber daar in past wordt erbij verteld. Leuke feitjes, maar hoe is die Marianentrog nu eigenlijk gevormd? Waarom hebben we een 11 kilometer diep en 1000den kilometers lang dal op de bodem van de Stille Oceaan liggen?

Schematische doorsnede van een oceanische trog. Links is de Pacifische plaat, rechts de Filipijnse.

Bron: platentektoniek

De Marianentrog is gevormd door plaattektoniek. De Pacifische plaat duikt bij de trog onder de Filipijnse plaat. Maar waarom is die trog dan zo diep? Je moet je voorstellen dat een oceanische plaat ongeveer 6 kilometer dik is. Dus de ene plaat van 6 kilometer dik moet onder de andere schuiven. De Stille Oceaan is ongeveer 4-5 kilometer diep. Tel dit bij elkaar op (6+5) is 11 kilometer diep! (ps de diepte van troggen is iets complexer, maar voor dit blog voldoet deze uitleg ;)   )


Wat gebeurt er met de Pacifische plaat zodra die de diepte in verdwenen is?? De Pacifische plaat verdwijnt dus de Aarde in en neemt daarbij een heleboel sediment en water mee naar beneden. Op ongeveer 100 kilometer diep in de mantel gaat het mengsel van sediment, water en mantel smelten en vormt er magma. Dit vindt zijn weg naar boven en vormt vulkanen. De Marianeneilanden (onderdeel van Micronesië) zijn dus gevormd van alle sediment en water dat in de Marianentrog naar beneden is vervoerd. De stenen die James Cameron gefilmd heeft zullen over een aantal duizend jaar als lava weer aan het oppervlakte komen. 


-------------------------------------------------------------------
Wil je meer lezen over plaattektoniek? Op deze site vind je goede uitleg en mooie plaatjes