Live beeld van Turrialba

Altijd al willen weten hoe een actieve vulkaan eruit ziet?
Vulkaan Turrialba in Costa Rica heeft sinds kort een webcam die de twee actieve pitkraters goed in de gaten houdt. Sinds 2009 laat Turrialba verhoogde activiteit zien. Er zijn twee grote gaten in de top gevormd waar hete gassen uitkomen. Op een wolkenloze dag zie je dus ook twee gaspluimen uit de vulkaan komen. Vulkanologen van het OVSICORI houden Turrialba nauwlettend in de gaten, want er zijn signalen dat er een uitbarsting aan zit te komen. Kijk mee via de webcam!


Link naar de webcam

Print screen van de webcam. De gassen die uit de pitkrates komen zijn ongeveer 700 graden Celcius. Eerst zijn de gassen onzichtbaar, zodra ze iets afgekoeld zijn condenseren ze en zie je de gaspluim. De gassen bestaan uit water, CO2, en H2S (rotte eieren geur).

Duiken naar grote diepte

Het heeft zelfs het NOS journaal gehaald: James Cameron is naar de bodem van de Marianentrog in de Stille Oceaan afgezakt. Super tof natuurlijk, vooral omdat hij er waarschijnlijk levende wezens heeft gefilmd. Wat wel een beetje jammer is, is dat in de nieuwsberichten niets over de geologie van de Marianentrog te lezen is. Die is namelijk net zo boeiend (zo niet boeiender ;)  ).


Link naar het filmpje (in het Engels)
Link naar het filmpje van de NOS (in het Nederlands)

Screenshot uit het Engelstalige filmpje.

De Marianentrog wordt in de media als een diep dal gepresenteerd, een beetje zoals de Grand Canyon in de Verenigde Staten. Vooral de diepte, hoe hoog de druk daar is en hoe vaak de Mt. Everest of een bepaalde wolkenkrabber daar in past wordt erbij verteld. Leuke feitjes, maar hoe is die Marianentrog nu eigenlijk gevormd? Waarom hebben we een 11 kilometer diep en 1000den kilometers lang dal op de bodem van de Stille Oceaan liggen?

Schematische doorsnede van een oceanische trog. Links is de Pacifische plaat, rechts de Filipijnse.

Bron: platentektoniek

De Marianentrog is gevormd door plaattektoniek. De Pacifische plaat duikt bij de trog onder de Filipijnse plaat. Maar waarom is die trog dan zo diep? Je moet je voorstellen dat een oceanische plaat ongeveer 6 kilometer dik is. Dus de ene plaat van 6 kilometer dik moet onder de andere schuiven. De Stille Oceaan is ongeveer 4-5 kilometer diep. Tel dit bij elkaar op (6+5) is 11 kilometer diep! (ps de diepte van troggen is iets complexer, maar voor dit blog voldoet deze uitleg ;)   )


Wat gebeurt er met de Pacifische plaat zodra die de diepte in verdwenen is?? De Pacifische plaat verdwijnt dus de Aarde in en neemt daarbij een heleboel sediment en water mee naar beneden. Op ongeveer 100 kilometer diep in de mantel gaat het mengsel van sediment, water en mantel smelten en vormt er magma. Dit vindt zijn weg naar boven en vormt vulkanen. De Marianeneilanden (onderdeel van Micronesië) zijn dus gevormd van alle sediment en water dat in de Marianentrog naar beneden is vervoerd. De stenen die James Cameron gefilmd heeft zullen over een aantal duizend jaar als lava weer aan het oppervlakte komen. 


-------------------------------------------------------------------
Wil je meer lezen over plaattektoniek? Op deze site vind je goede uitleg en mooie plaatjes

Vulkaan Poás, Costa Rica

Mijn eerste blog-bijdrage gaat over mijn favoriete vulkaan: Poás. In 2011 heb ik een half jaar stage gelopen op het vulkanologisch observatorium van Costa Rica. Ik heb mij toen vooral met de chemie van het kratermeer bezig gehouden.
Een collega van mij op het OVSICORI maakt regelmatig filmpjes van de vulkanen. Deze is afgelopen september gemaakt en wil ik graag laten zien.


Link naar het filmpje: Video Poás september 2011

De krater van Poás met het zure meer. De verhoging die je voor het meer ziet wordt de 'dome' genoemd, hier zitten de fumaroles waar heet gas uit komt.

Eigen foto.

Poás is een van de actiefste vulkanen in Costa Rica en heeft in de krater een groot en zuur meer liggen. Zo nu en dan vindt er een geiserachtige uitbarsting plaats, dan wordt een hele boel water en modder de lucht in gespoten. In het begin van het filmpje zie je dat. Vooral in april en mei 2011 vond dit heel veel plaats, soms telden we wel 18 van die geiser uitbarstingen per dag! In de maand juli veranderde er opeens wat. Het meer werd rustig, geen geiser uitbarstingen meer. Wel werden de fumaroles opeens veel heter. Een fumarole is een schoorsteen waar hete gassen uit naar buiten komen. Normaal waren deze een graad of 600, maar opeens werden ze 900 tot 1000 graden! Als stenen zo heet worden dan gaan ze rood gloeien. Dat zie je aan het eind van het filmpje, vooral 's nachts ziet dat er tof uit! Het is net als je een stuk metaal verhit, dat wordt op een gegeven moment ook rood en gaat gloeien. Het was heel even paniek op het observatorium want de verandering was heel plotseling gekomen. Er was ook geen verhoogde seismische activiteit gezien, dus het kon geen magma zijn dat omhoog kwam. Wat had deze temperatuurstijging dan veroorzaakt?


Wat de wetenschappers van het observatorium denken is dat het gas wat normaal de geiserachtige uitbarstingen in het meer veroorzaakt, nu via de fumaroles naar buiten komt. Er komt nu dus meer en heter gas door de schoorsteen, waardoor deze heter wordt en gaat gloeien.


Best interessant dat je via observaties en temperatuur metingen iets te weten kan komen over hoe de vulkaan van binnen eruit ziet, of niet?

--------------------------------------------------------------------------

Het gloeien van de fumaroles in de nacht.

Foto: G. Avard

(Met dank aan G. Avard, petroloog op het OVSICORI-UNA in Costa Rica)

Het begin

Hoi!


Welkom op mijn blog over vulkanen!
Ik ben 6e jaars student Aardwetenschappen en heb een grote passie voor vulkanen. Ik zit in het laatste jaar van mijn master studie met de specialisatie in Aardse materialen (petrologie/vulkanologie).


Eerst even deze blog uittesten, kijken hoe alles werkt en dan zal ik regelmatig nieuwe updates posten. Voor zover ik weet is er geen andere nederlandstalige blog over vulkanische activiteit!
In de media wordt er erg weinig gemeld over vulkanen, ze halen alleen het nieuws als we er economische schade aan ondervinden. Hierdoor is de berichtgeving enorm eenzijdig en dat vind ik jammer. Vulkanen zijn namelijk enorm interessante dingen, ze geven ons een inkijkje in hoe het er binnen in de Aarde aan toe gaat. En dat is belangrijk, bijvoorbeeld om te weten te komen hoe de Aarde waarop we leven nu precies in elkaar zit en werkt. Zonder vulkanisme was er geen leven op Aarde, zonder vulkanisme was er geen atmosfeer, zonder vulkanisme was de Aarde maar een doodse planeet geweest...


Alvast een waarschuwing: zodra je door de schoonheid van de Aarde gegrepen wordt, is het enorm verslavend!


Tot snel!


Groetjes Annika