Tsunami 11 april

Het was een spannende dag vandaag. Rond 11 uur Nederlandse tijd vond er een zware aardbeving plaats voor de kust van Sumatra. De aardbeving had een kracht van 8.6 op de schaal van Richter. Al snel werd er een tsunamiwaarschuwing afgegeven. Gelukkig is het allemaal goed afgelopen en zijn er slechts kleine tsunamies geweest die tot zover bekend weinig schade aangericht hebben. In deze blog een korte samenvatting van alle tsunami gerelateerde info die op internet verschenen is vandaag. Alvast een waarschuwing: geen vulkanen ditmaal!

De aardbeving komt binnen in Utrecht!

Bron

Registratie beving

Als er ergens op aarde een aardbeving plaatsvindt, dan kunnen we die bijna overal op aarde meten. Bij een beving komt veel energie vrij. Die energie reist in de vorm van golven. Sommige golven gaan dwars door de aarde, andere gaan over het oppervlakte. Deze golven kun je meten met behulp van een seismograaf. Dat is een heel gevoelig apparaat dat kleine bewegingen kan meten. Zo'n seismograaf staat op de universiteitscampus in Utrecht. Op de afbeelding hierboven zie je dat de seismograaf behoorlijk uitslaat vanaf ongeveer 8 minuten voor 11. De eerste golven die binnen komen (de P of primary golven) zijn nog niet zo hoog. Deze golven reizen dwars door de aarde. Daarna komen de S golven (secondary golven), deze reizen over het aardoppervlak. Die zijn een stuk groter. Door het tijdverschil tussen de eerste P en eerste S golf te bepalen, kun je uitrekenen hoeveel kilometer we van het epicentrum afzitten. Als we dat voor 3 seismografen doen, dan kun je de locatie van de beving bepalen.


Twee bevingen kort achter elkaar
Er zijn vandaag kort achter elkaar twee krachtige aardbevingen geweest. Dat is goed te zien op het seismogram uit Costa Rica. Het signaal begint bij 9 uur als kleine ruis, aan het eind van de regel wordt de golfamplitude al groter, dan rond 11 uur weer kleiner. Op de regel van 12 uur staan weer golven met een grote amplitude. Dat is de tweede beving. In totaal hebben de golven ruim 4 uur door de Aarde gereist!

Het signaal is ook aan de andere kant van de wereld gemeten,

dit signaal komt uit Costa Rica.

Bron: Javier Pacheco, OVSICORI-UNA

Plaatbeweging

Bij de aardbeving bij Sumatra in 2004 en vorig jaar maart in Japan vond er een grote verticale beweging van de aardkorst plaats. Daardoor kwam het water boven de breuk in beweging en ontstond een tsunami. Al vrij snel na de melding van vandaag werd bekend dat deze beving niet verticaal maar horizontaal was. Dat wordt een strike-slip of transform beweging genoemd. Bij dit type beving is de kans op een tsunami niet zo groot.

Een schematische weergave van een transforme breuk.

Bron

Tsunami alarm

Ondanks dat het type beving niet zo snel een tsunami kan veroorzaken werd er toch een alarm afgegeven. In de Indische oceaan drijven namelijk speciale boeien die waterbewegingen meten. En deze boeien hadden een golf voorbij zien komen. Met de gebeurtenissen uit 2004 in het achterhoofd zijn alle landen rond de Indische oceaan gewaarschuwd. Dat gaat onder andere via dit soort berichten: bericht. 

De registratie van het passeren van een tsunamigolf.

De verticale rode lijn is de tsunami, hier ongeveer 20 centimeter.

Bron

Zo ziet zo'n tsunami-boei er uit.

En nu?

Ik ben enorm benieuwd of deze massale waarschuwing en evacuatie van de kustgebieden in Indonesië en Thailand een staartje gaat krijgen. Het zal nog wel een tijdje in het nieuws blijven gok ik en het waarschuwingsysteem zal goed doorgelicht worden. Maar toch, liever waarschuwen en er is nix aan de hand, dan op voorhand denken dat er nix gaat gebeuren...